Wizja wizyty syndyka w domu budzi lęk u prawie każdego dłużnika rozważającego upadłość konsumencką. W naszej wyobraźni często pojawia się obraz urzędnika, który wynosi wszystko – od telewizora po zabawki dzieci. Rzeczywistość jest jednak znacznie mniej drastyczna, a prawo precyzyjnie chroni godność dłużnika i jego zdolność do życia.
W tym artykule wyjaśniamy dokładnie, co wchodzi do tzw. masy upadłości, a co jest z niej ustawowo wyłączone.
Czym jest "Masa Upadłości"?
Masa upadłości to cały majątek, który należy do Ciebie w dniu ogłoszenia upadłości, oraz ten, który nabędziesz w trakcie postępowania (np. spadek, wygrana na loterii). Majątek ten służy do zaspokojenia wierzycieli.
Zazwyczaj w skład masy wchodzą: * Nieruchomości: Mieszkania, domy, działki, garaże, udziały w nieruchomościach. * Ruchomości o wartości handlowej: Samochody, motocykle, maszyny rolnicze, cenne dzieła sztuki. * Środki finansowe: Wynagrodzenie za pracę (powyżej kwoty wolnej), środki na kontach bankowych, akcje.
Czego syndyk NIE MOŻE zabrać? (Lista wyłączeń)
Syndyk działa w granicach prawa. Zgodnie z art. 63 Prawa upadłościowego w zw. z art. 829 Kodeksu postępowania cywilnego, szereg przedmiotów jest wyłączonych z egzekucji. Oznacza to, że są one "nietykalne".
1. Wyposażenie domowe (Standardowe)
Syndyk nie zajmie przedmiotów urządzenia domowego niezbędnych dla dłużnika i jego domowników. Do tej kategorii należą: * AGD: Lodówka, pralka, kuchenka, odkurzacz, żelazko. * Meble: Łóżka, stoły, krzesła, szafy (podstawowe umeblowanie). * Tekstylia: Pościel, bielizna, ubrania codzienne.
Uwaga: Ochrona dotyczy przedmiotów przeciętnej wartości. Jeśli posiadasz w salonie 100-calowy telewizor o wartości 20 000 zł lub antyczną szafę z XVIII wieku – mogą one zostać sprzedane. Zwykły telewizor czy sofa z marketu meblowego są bezpieczne.
2. Narzędzia pracy i nauki
To bardzo ważny punkt. Syndyk nie może pozbawić Cię możliwości zarobkowania. * Dla pracownika: Jeśli pracujesz zdalnie jako grafik, Twój komputer jest narzędziem pracy i podlega ochronie. * Dla rzemieślnika: Narzędzia hydraulika, stolarza (podstawowe) są wyłączone. * Dla ucznia/studenta: Pomoce naukowe, podręczniki, komputer niezbędny do nauki dzieci.
3. Przedmioty osobiste i zdrowotne
Absolutnie wyłączone z masy upadłości są: * Lekarstwa i wyroby medyczne (wózki inwalidzkie, protezy, aparaty słuchowe). * Przedmioty kultu religijnego. * Pamiątki rodzinne, zdjęcia, korespondencja, ordery i odznaczenia.
4. Świadczenia socjalne (Nietykalne 100%)
Środki te nie podlegają zajęciu, nawet jeśli wpłyną na Twoje konto (ważne, by oznaczyć je w banku jako wpływ socjalny). Syndyk nie dotknie: * Świadczenia wychowawczego (800+). * Alimentów przyznanych na Twoje dzieci. * Zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych, porodowych. * Świadczeń z pomocy społecznej (MOPS/GOPS).
Co z wynagrodzeniem za pracę w 2025 roku?
Wynagrodzenie wchodzi do masy upadłości, ale tylko w części. Syndyk stosuje te same zasady co komornik: * Umowa o pracę: Zajęciu podlega 50% wynagrodzenia, jednak kwota wolna od zajęcia to równowartość minimalnego wynagrodzenia za pracę (netto). W 2025 roku, wraz ze wzrostem płacy minimalnej, kwota wolna również rośnie, co oznacza, że więcej pieniędzy zostaje w Twojej kieszeni. * Umowa zlecenie: Jeśli jest to jedyne, stałe źródło dochodu, traktuje się je jak umowę o pracę (wymaga to jednak zgłoszenia syndykowi).
Co z samochodem? Czy zawsze przepada?
Samochód jest najczęstszym przedmiotem sporu. Co do zasady – wchodzi do masy upadłości i podlega sprzedaży. Są jednak wyjątki: 1. Samochód niezbędny dla inwalidy: Jeśli auto jest konieczne do przewozu osoby niepełnosprawnej (Ciebie lub członka rodziny), może zostać wyłączone. 2. Niska wartość pojazdu: Jeśli posiadasz 20-letnie auto o wartości 2-3 tys. zł, syndyk może uznać, że koszt jego wyceny, ubezpieczenia, parkowania i sprzedaży przewyższy zysk. Wtedy może odstąpić od likwidacji i pozostawić auto Tobie.
Mieszkanie – tracę je, ale co w zamian?
Jeśli posiadasz mieszkanie, zostanie ono sprzedane. To cena upadłości. Jednak prawo przewiduje tzw. wydzielenie kwoty na czynsz. Zgodnie z art. 491^13 Prawa upadłościowego, z sumy uzyskanej ze sprzedaży lokalu syndyk wydziela upadłemu kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od 12 do 24 miesięcy. Dzięki temu masz zapewniony "dach nad głową" na czas stabilizacji sytuacji życiowej po upadłości.
Podsumowanie
Syndyk to nie Twój wróg, a funkcjonariusz publiczny działający w granicach prawa. Jego celem jest spieniężenie majątku zbytkowego (nadwyżkowego), a nie pozbawienie Cię środków do życia. Jeśli nie posiadasz majątku, procedura jest jeszcze prostsza.
Masz wątpliwości co do konkretnych składników swojego majątku? Skontaktuj się z nami. Pomożemy Ci ocenić, co jest bezpieczne, a co może podlegać zajęciu.
Warto przeczytać również
Restrukturyzacja firmy w Warszawie – Twoja szansa na nowy początek
Prowadzisz firmę w Warszawie i tracisz płynność finansową? Dowiedz się, jak przebiega restrukturyzacja w stołecznych sądach gospodarczych. Poznaj 4 etapy ratowania biznesu, sprawdź koszty i uniknij bankructwa dzięki skutecznemu układowi z wierzycielami.
Upadłość konsumencka bez majątku – czy jest możliwa i jak ją ogłosić?
Nie masz mieszkania, samochodu ani oszczędności? To nie przeszkoda w ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. Dowiedz się, jak wygląda procedura dla osób bez majątku, kto pokrywa koszty syndyka i na jakich zasadach sąd może umorzyć Twoje długi.
Upadłość konsumencka 2026 – Ile kosztuje i jak wygląda procedura krok po kroku?
Planujesz upadłość konsumencką w 2026 roku? Sprawdź aktualne koszty sądowe, opłaty za syndyka i etapy postępowania. Dowiedz się, jak przygotować wniosek, ile trwa proces i czy stać Cię na oddłużenie. Kompletny przewodnik po procedurze oddłużeniowej.